TAZMİNAT AVUKATI

GÖRE TAZMİNAT DAVASI AÇMA HAKKININ YASAL DAYANAKLARI NELERDİR?

Tüm tazminat avukatlarının da ışığı olan 10.12.1948 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nca kabul edilmiş bulunan ve Türkiye’nin de katıldığı,27.05.1949 tarih,7217 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan, ‘’İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 12. maddesi;’’Kimsenin özel yaşamına, ailesine konutuna ya da haberleşmesine keyfi olarak karışılamaz,şeref ve adına saldırılamaz.Herkesin bu gibi karışma ve saldırılara karşı yasa tarafından korunmaya hakkı vardır.’’

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 07.11.1982 tarih,2709 sayılı  Başlangıç hükmü’nün 6. fıkrası; ’’Her Türk vatandaşının bu Anayasadaki temel hak ve hürriyetlerden eşitlik ve sosyal adalet gereklerince yararlanarak milli kültür,medeniyet ve hukuk düzeni içinde onurlu bir hayat sürdürme ve maddi ve manevi varlığını bu yönde geliştirme hak ve yetkisine doğuştan sahip olduğu;Türk Milleti tarafından,demokrasiye aşık Türk evlatlarının vatan ve millet sevgisine emanet ve tevdi olunur.’’’

Temel Haklar ve Ödevler’e ilişkin 2. kısımda yer alan 12. maddesi; ’’Herkes,kişiliğine bağlı,dokunulmaz,devredilmez,vazgeçilmez,temel hak ve hürriyetlere sahiptir.’’

Temel Haklar ve Ödevlerle ilgili 2. Kısım,2. Bölümde yer alan ‘’Kişinin dokunulmazlığı,maddi ve manevi varlığına ilişkin 17/1 maddesi;’’Herkes yaşama,maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir.’’

Özel Hayatın ve Gizliliğin Korunması’na ilişkin 20. maddesi;’’Herkes,özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir.Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz.’’

Borçlar Kanunu’nun ‘’Şahsi menfaatlerin haleldar olmasına ilişkin 49. maddesi;’’Şahsiyet hakkı hukuka aykırı bir şekilde tecavüze uğrayan kişi,uğradığı manevi zararlara karşılık manevi tazminat namıyla bir miktar para ödenmesini dava edebilir.Hakim,manevi tazminatın miktarını tayin ederken,tarafların sıfatını,işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate alır.Hakim bu tazminatın ödenmesi yerine,diğer bir tazmin sureti ikame veya ilave edebileceği gibi tecavüzü kınayan bir karar vermekle yetinebilir ve bu kararın basın yoluyla ilanına da hükmedebilir.’’

MANEVİ TAZMİNAT DAVASI AÇABİLMENİN ŞARTLARI NELERDİR?

Dolayısıyla doktrin ve mevzuatta manevi tazminat davasının şartlarının oluşabilmesi için;

-Kişilik (şahsiyet) Hakkına haksız bir tecavüzde bulunulması,

-Tecavüzde bulunanın kusurlu olması,

-Zarar,

-İlliyet Bağı,

bulunması gerekir.

‘’…..tecavüzlerin yayın yolu ile yapılmış olması,tecavüzlerin ağırlığını arttırıcı niteliktedir….Tecavüzün yöneltildiği kişinin Türk toplumunda tanınmış..bulunması da tecavüzün ağırlığını oluşturmada bir diğer önemli faktördür.’’(Yargıtay 4. H.D. 03.02.1978,1130/1293)

Yerleşmiş Yargıtay Kararları ve doktrinde de ifadesini bulduğu üzere;

’’…manevi giderim (tazminat davası) Malvarlığı dışındaki hukuksal değerlere yapılan saldırılar ile meydana getirilen eksilmenin giderilmesi olup,amacı ise,çekilen acıları yeterince dindirmek,kırılan yaşama arzusunu tazelemek,yaşama yeniden bağlanmak ile ruhsal dengeyi sağlamaktır.

Tazminat avukatı olarak görüşümüz;Hukuksal değerlerde meydana gelen ve para ile ölçülemeyen eksikliklerin doğrudan doğruya karşılanmasının olanaksızlığı,bunların zarar kavramı dışında tutulması için bir gerekçe yapılamaz.Manevi zarar karşılığında bir para verilmesi,bu zararın doğrudan doğruya gideriminin olanaksızlığından ötürüdür…)

MANEVİ TAZMİNAT TUTARI NASIL BELİRLENİR?

Manevi giderim tazminat tutarı belirlenmesi konusunda Yargıtay 4. H.D. 23.09.1966 gün,6734 E,44349 K. Sayılı ilamında şöyle denilmiştir;

’’Tazminat davası sonucunda elde edilecek Manevi tazminat, bozulan ruhi huzurun kısmen ve imkan nispetinde iadesini temin eden bir meblağdır.Kanunlarımızda bunun kesin bir ölçüsü yoktur.Onun için hakim,medeni kanunun 4. maddesi gereğince takdir hakkının hak ve nesafete uygun bir şekilde kullanarak miktarı tespit eder.Takdir hakkı kullanılırken göz önünde bulundurulması gereken bazı objektif ölçüler vardır.Ezcümle,bu para bir zenginleşme vasıtası olmamalı,mağdurun tahassüs gücü ve ailevi bağlarının olağanüstü derecelere yükseltilerek mübalağadan  kaçınılmalıdır.İşte bu kıstaslar içinde bir takdir yapılıp kadri maruf bir rakamın tespiti şarttır.Böyle yapılmasa fail,lüzumsuz bir yük altına sokulur ki kanunun amacı bu değildir…’’

Hükmolunacak tazminatın belirlenmesinde tarafların sosyal ve ekonomik durumları belirleyici olacaktır.

Ancak,yüksek mahkeme ikinci bir ölçü belirlemiştir.O da davalının, ödeyeceği tazminat nedeniyle fakru zarurete düşmemesi sorunudur!

Bu doğrultuda  İstanbul’da maddi ve manevi tazminat davası avukatı arayışına girmeden önce kişilik haklarınızın ağır  ve telafi edilemez derecede zarar gördüğünü düşünüyorsanız öncelikle  yukarıdaki şartların oluşup oluşmadığını irdelemelisiniz ki  hukuki yollara başvurabilesiniz.Ayrıca tazminat hukuku avukatı olayları objektij olarak değerlendirecek ve davanın risklerini anlatacaktır.

Detaylı bilgi için ;

Avukat Ali Mert Gençoğlu

İletişim : 0542 460 99 98